سوالات درس یک - علوم اجتماعی
سه شنبه, ۲۱ آذر ۱۳۹۱، ۰۷:۵۰ ق.ظ
سوالات درس یک - علوم اجتماعی
درس اول :جهان فرهنگی
عناوین درس جهان فرهنگی
1-جهان انسانی و جهان فرهنگی
2-جهان فرهنگی و جهان عینی
3-تعامل جهان فرهنگی و جهان عینی
انتظارمی رود دانش آموز بتواند:
1-جهان انسانی را بشناسد
2- تقسیمات جهان انسانی به ذهنی و فرهنگی را بفهمد.
3-مفهوم جهان فرهنگی را در تمایز با مفاهیم جهان عینی و جهان ذهنی تعریف
کند.
4-چگونگی تمایز و تعامل جهان های عینی ،ذهنی و فرهنگی را تشریح
کند.
نمونه سوالات درس اول:
1-منظور ازجهان انسانی چیست ؟
جواب- جهان انسانی محصول زندگی انسان است .هر چه با اندیشه و عمل انسان پدید می
آید مربوط به جهان انسانی است.جهان انسانی به دو بخش فردی واجتماعی تقسیم می
شود.
2-جهان ذهنی چه جهانی است؟
جواب-جهان انسانی به دو بخش تقسیم می شود بخش فردی و اجتماعی ،بخش فردی جهان
انسانی به زندگی شخصی و فردی انسان ها باز می گردد و ابعاد اخلاقی ،ذهنی و روانی
انسان ها به این بخش مربوط می شود.
3-منظور از جهان فرهنگی را توضیح دهید؟
جواب-بخش اجتماعی زندگی اجتماعی را پدید می آورد .این بخش هویتی فرهنگی دارد به
همین دلیل ،جهان اجتماعی را جهان فرهنگی می نامند .
4- منظور از فرهنگ چیست؟
جواب- فرهنگ ،شیوه زندگی اجتماعی انسان ها را شکل می دهد و حاصل آگاهی و عمل
مشترک آدمیان است.
5-جهان انسانی به چند بخش تقسیم می شود؟
جواب-دو بخش جهان ذهنی (بخش فردی جهان انسانی است) و جهان فرهنگی(بخش اجتماعی
جهان انسانی)
6- با مثالی جهان ذهنی و جهان اجتماعی را توضیح دهید؟
جواب-وقتی فردی در باره مساله ای خاص می اندیشد ،در محدوده جهان فردی و ذهنی خود
زندگی می کند،ولی هنگامی که اندیشه خود را به صورت گفتار و نوشتار بیان می کند یا
بر اساس اندیشه و تصمیم خود با دیگران رفتار می کند ،به جهان اجتماعی و فرهنگی قدم
می گذارد.
7- در مورد سطوح و لایه های جهان فرهنگی و جهان ذهنی توضیح دهید؟
جواب-فرهنگ لایه ها و سطوحی دارد،عقاید و ارزش ها مربوط به لایه های عمیق و
بنیادین فرهنگ اند و هنجارها و رفتارها در لایه های غیر بنیادین قرار دارند .
جهان ذهنی و فردی انسان ها نیز ،لایه ها و سطوح مختلفی دارد .هر فرد بر اساس
عقایدو ارزش ها ی خود ،مسایل روزمره زندگی خود را تفسیر می کند و در باره آنها
تصمیم می گیرد.
8- بررسی نمایید چگونه بین جهان فرهنگی و جهان ذهنی ارتباط وجود دارد؟
جواب-بین دو بخش فردی و اجتماعی یا ذهنی و فرهنگی جهان انسانی ،تناسب و هماهنگی
وجود دارد . هر فرهنگی نوعی خاص از عقاید و خصوصیات ذهنی را در افراد پدید می آورد
و به همان نوع اجازه بروز و ظهور می دهد ،و هر نوع اخلاقی نیز جویای فرهنگی متناسب
با خود است.
9- از نظر متفکران اسلامی تقسیم بندی جهان را بیان کنید؟
جواب-جهان هستی به دو بخش و هر بخش هم به دو قسمت تقسیم می شود.به این صورت:
الف- جهان عینی(تکوینی)(1- طبیعی 2- فوق طبیعی)
ب- جهان انسانی تقسیم می شود (1-ذهنی 2-فرهنگی)
10-در تعالیم قرآنی از عوالم عینی و تکوینی با چه عناوینی یاد می شود؟
جواب-دنیا و آخرت - شهادت و غیب - ملک و ملکوت و...
11-بررسی نمایید بین جهان فرهنگی و جهان عینی آیا ارتباط و تعامل وجود دارد؟
جواب-در این باره سه نظریه وجود دارد
انتقاد
جهان فرهنگی
جهان ذهنی
جهان عینی
شماره نظر
این گروه تفاوتی بین علوم طبیعی و انسانی و اجتماعی قایل نیستند
فرهنگ جامعه نیز هویتی طبیعی و مادی دارد (علوم مربوط به آنها مانند علوم طبیعی
است
ذهن هویتی طبیعی و مادی دارد
جهان عینی رامحدود به جهان طبیعت می دانند
و این جهان از جهان ذهنی و فرهنگی مهمتر می باشد
اول
کم اهمبت دانستن جهان فردی و ذهنی وجهان طبیعی را ماده خام در نظر
گرفتن
جهان فرهنگ رامهمتراز دو جهان دیگر می دانند
جهان ذهنی و فردی تابع فرهنگ است
جهان عینی و طبیعی ماده خامی می باشد که در معرض برداشت ها و تصرفات مختاف
فرهنگی و اجتماعی قرار می گیرد.
دوم
مهم است و در تعامل با جهان عینی است
مهم است و در تعامل با جهان فرهنگی است
سوم
11-از منظر قرآن کریم جهان عینی را توضیح دهید؟
جواب- جهان عینی محدود به جهان طبیعت نیست و اداراک و آگاهی نیز محدود به حیات
انسانی نمی باشد ،و عالم نیز برخوردی حکیمانه و هوشمندانه با جهان انسانی و فرهنگی
دارد .
12- در نگاه قرآنی جهان عینی چه رابطه ای با جهان انسانی دارد؟
جواب- از نگاه قران جهان عینی بر اساس حکمت و مشیت خداوند سبحان ،رفتاری حکیمانه
با انسان و جامعه انسانی دارد.
13- نظر قرآن کریم در باره جهان فردی را بیان کنید؟
جواب- قرآن کریم علاوه بر اینکه برای جامعه و فرهنگ ،جایگاه ویژه ای قائل است و
از زندگی و مرگ امت ها سخن می گوید ،جهان فردی اشخاص را نیز نادیده نمی گیرد و بر
مسولیت فرد در قبال فرهنگ و جامعه تاکید می کند.
14-دیدگاه قرآن کریم در باره ارتباط جهان های عینی،ذهنی و فرهنگی رابیان
کنید؟
جواب- از منظر قرآن کریم هر گاه انسان ،اخلاقی الهی داشته باشد و جامعه نیز از
فرهنگی توحیدی برخوردار باشد ،جهان عینی درهای برکات خود را به روی انسان ها می
گشاید ، و هر گاه افراد و فرهنگ جامعه هویتی مشرکانه داشته باشند ،زمین و آسمان از
تعامل سازنده با آنها باز می مانند و ظرفیت های الهی و آسمانی خود را از آنها پنهان
می کنند.
برگرفته از وبلاگ جامعه شناسی منطقه 9 تهران
سوالات جای خالی و کوتاه
فصل اول:فرهنگ جهانی درس
1:جهان فرهنگی
1(جهان اجتماعی بخشی از ......................
است.(جهان انسانی(2(جهانی که محصول زندگی و هر چه
با اندیشه و عمل انسان پدید میآید؛مربوط به ..................
است.(جهان انسانی(
3(جهان انسانی به دو بخش ............. و ..............
تقسیم میشود.(فردی ـ اجتماعی(
4(کدام بخش از جهان انسانی به زندگی شخصی و فردی افراد
بازمیگردد؟(فردی(
5(ابعاد اخلاقی،ذهنی وروانی انسانها،مربوط به کدام بخش از
جهان انسانی میشود؟(فردی(
6(بخش اجتماعی جهان انسانی،.................... را پدید
میآورد.(زندگی اجتماعی(
7(بخش اجتماعی جهان انسانی،چگونه هویتی
دارد؟(فرهنگی(
8(نام دیگر،جهان اجتماعی،چیست؟(جهان
فرهنگی(
9(چرا به بخش اجتماعی جهان انسانی،جهان فرهنگی نیز
میگویند؟(چون هویتی فرهنگی دارد.(
10(شیوهی زندگی اجتماعی انسانها را ............ شکل
میدهد.(فرهنگ(
11(فرهنگ حاصل چیست؟(آگاهی و عمل مشترک
آدمیان(
12(جهان فرهنگی بخشی از ....................
است.(جهان انسانی(
13(از بخش اجتماعی جهان انسانی با عنوان
...................... و از بخش فردی آن با عنوان ................... تعبیر
میکنند.
(جهان فرهنگی ـ جهان ذهنی(
14(منظور از جهان فرهنگی چیست؟ (بخش اجتماعی
جهان انسانی(
15(منظور از جهان ذهنی یعنی چه؟ (بخش فردی جهان
انسانی(
16(جهان فرهنگی در برابر ....................... قرار داده
میشود.(جهان ذهنی(
17(وقتی فردی دربارهی مسألهای خاص میاندیشد،در چه
محدودهای زندگی میکند؟(جهان فردی و ذهنی خود(
18(هنگامیکه فردی اندیشهی خود را به صورت گفتاری و نوشتاری
بیان میکند یا بر اساس اندیشه و تصمیم خود با
دیگران رفتار میکند،به کدام جهان قدم میگذارد؟(جهان
اجتماعی و فرهنگی(
19(فرهنگ،لایهها و سطوح ..............
دارد.(مختلفی(
20(عقاید و ارزشها مربوط به لایههای
....................... فرهنگاند.(عمیق و بنیادین(
21(لایههای عمیق و بنیادین فرهنگ،چیست؟(عقاید
و ارزشها(
22(هنجارها و رفتارها در لایههای ............... فرهنگ قرار
دارند.(غیربنیادین(
23(جهان ذهنی و فردی انسانها
نیز،............................... دارد.(لایهها و
سطوح مختلفی(
24(هر فرد بر چه اساسی،مسایل روزمرهی خود را تفسیر میکند و
دربارهی آنها تصمیم میگیرد؟ (بر اساس
عقاید و ارزشهای خود(
25(بین دو بخش فردی و اجتماعی یا ذهنی و فرهنگی جهان
انسانی،......................... وجود دارد.( تناسب و
هماهنگی(
26(هرفرهنگی نوعی خاص از چه مواردی را در افراد پدید
میآورد؟(عقاید و خصوصیات ذهنی(
27(هرنوع............... جویای فرهنگی متناسب با خود
است.(اخلاقی(
28(تمامی پدیدههای جهان هستی، ......................
نمیباشند.(محصول زندگی انسان(
29(در برابر جهان انسانی میتوان از جهان دیگری نام برد،که از
آن با چه عنوانی یاد میشود؟(جهان عینی(
جهان انسانی در
برابر جهان عینی
30(جهان انسانی اعم ازآنکه فردی یا اجتماعی باشد،در برابر
..................... قرار دارد.(جهان عینی(
31(کدام جهان،پیش از انسان وجود داشته است و مستقل از خواست و
اعتبار انسانی وجود دارد؟(جهان عینی(
32(جهان عینی مستقل از ........................... وجود
دارد.(مستقل از خواست و اعتبار انسانی(
33(برخی جهان عینی را به چه چیزی محدود
میکنند؟(طبیعت(
34(برخی جهان عینی را به طبیعت محدود میکنند.آنها جهان
طبیعت را دربرابر ........ قرار میدهند.(جهان انسانی(
35(برخی جهان عینی محدودبه طبیعت
و جهان طبیعت دربرابر جهان انسانی
از سه جهان ذهنی،فرهنگی و طبیعی
36(متفکران مسلمان،جهان عینی را ...................... نیز
مینامند.(جهان تکوین(37(چه کسانی جهان
عینی را جهان تکوین نیز نامیدهاند وآنرا به جهان طبیعت محدود
نمیدانند؟(متفکران مسلمان(
38(متفکران مسلمان،جهان عینی یا جهان تکوین را به کدام جهان
محدود نمیدانند؟(طبیعت(
39(متفکران مسلمان،جهان عینی را به دو جهان ........... و
.............. تقسیم میکنند.(طبیعت ـ
فوق طبیعت(
40(تقسیم جهان عینی یا تکوینی،به دو جهان طبیعت و فوق طبیعت
از چه کسانی است؟(متفکران مسلمان(
41(در تعابیر قرآنی،از عوالم عینی و تکوینی با چه عناوینی یاد
میشود؟
(دنیا و آخرت،شهادت و غیب،مُلک و ملکوت و مانند
آنها(
42(بین جهان ذهنی،جهان فرهنگی و جهان عینی و جهان
انسانی .................... برقرار است.(ارتباط و
پیوند(
43(بین جهانهای مختلف،.....................وجود
دارد.(ارتباط و تعامل(
44(دربارهی جهانهای مختلف و چگونگی ارتباط و پیوند
آنها چند نظر متفاوت وجود دارد؟(سه نظر(
45(دربارهی جهانهای مختلف و چگونگی ارتباط و پیوند
آنها،نظرگروه اوّل چیست؟
(جهان عینی را به جهان طبیعت محدود
میکنند.(46(از نظرگروه اوّل،کدام جهان،مهمتر از
جهان ذهنی و فرهنگی است؟(جهان طبیعت(
47(دربارهی جهانهای مختلف و چگونگی ارتباط و پیوند
آنها،به نظرگروه اوّل،جهان طبیعت مهمتر از ................... و
....................... است؟(جهان ذهنی ـ جهان
فرهنگی(
48(نظر اوّل:جهان عینی محدود
به طبیعت مهمتر از
جهانهای ذهنی و فرهنگی
49(از نظرگروه اوّل،ذهن افراد و فرهنگ جامعه نیز هویتی
............. و............. دارند و علوم مربوط به آنها نظیر علوم
.............. است.(طبیعی ـ مادی ـ طبیعی(
50(نظرگروه اوّل،دربارهی جهانهای مختلف و چگونگی
ارتباط و پیوند آنها،در مورد تفاوت میان علوم چیست؟
(بین علوم طبیعی،علوم انسانی و اجتماعی تفاوتی واقعی قایل
نیستند.(
51(نظرگروه دوم،دربارهی جهانهای مختلف و چگونگی
اهمیت آنها،چیست؟
(جهان فرهنگ را مهمتر از جهان ذهنی،جهان طبیعی و عینی
میدانند.(
52(گروه دوم،جهان ذهنی و فردی افراد را تابع چه عاملی
میدانند؟(تابع فرهنگ جامعه(53(این عبارت نظرکدام
گروه،در مورد جهانهای مختلف و چگونگی ارتباط و پیوند آنهاست؟
«جهان عینی و طبیعی را نیز ماده خامی میدانند که در معرض
برداشتها و تصرّفات مختلف فرهنگی و اجتماعی
انسانها قرار میگیرد.» ـ (گروه
دوم(
54(نظرگروه سوم،در مورد جهانهای مختلف و چگونگی
ارتباط و پیوند آنها چیست؟
(هردو جهان فرهنگی و جهان عینی را مهم و در تعامل با
یکدیگر میدانند.(
55(در نگاه قرآنی،جهان عینی محدود به .................
نیست.و ادراک و آگاهی نیز محدود به .........................
نمیباشد.
(جهان طبیعت ـ حیات انسانی(
56(در نگاه قرآنی،عالَم چه برخوردی با جهان انسانی و فرهنگی
دارد؟(برخوردی حکیمانه و هوشمندانه(
57(در نگاه قرآنی جهان عینی براساس ....................
خداوند سبحان،رفتاری ............. با انسان و جامعهی ..........
دارد.
(حکمت و مشیّت ـ حکیمانه ـ
انسانی(58(دربارهی تعامل جهان فرهنگی و جهان عینی،قرآن کریم
به این نکات توجه داشته است:
الف(قایل بودن جایگاه ویژه برای جامعه و
فرهنگ پ(نادیده نگرفتن جهان فردی
اشخاص
ب(سخن از زندگی و مرگ
امتها ت(تأکید بر
مسوؤلیت افراد در قبال فرهنگ و جامعه59(از منظر قرآن،خداوند در
چه صورتی،درهای برکات خود را به روی انسانها میگشاید؟(هرگاه
انسان از اخلاقی الهی و فرهنگی توحیدی برخوردار
باشد.(60(در چه صورتی زمین و آسمان از تعامل
سازنده با افراد باز میمانند و ظرفیتهای الهی و آسمانی خود را از آنها پنهان
میکنند.(هر گاه افراد و فرهنگ جامعه هویتی مشرکانه داشته
باشند.(
الف(بازماندن تعامل سازنده زمین و آسمانها با افراد
61(هویت مشرکانه افراد و فرهنگ جامعه:
نتیجه ب(پنهان کردن
ظرفیتهای الهی و آسمانی از افراد
62(بخش اجتماعی جهان انسانی ........... دارد و از آن با
عنوان ............ یاد میشود.(هویت فرهنگی ـ جهان
فرهنگی(
۹۱/۰۹/۲۱